Wyjście z długów czy coś więcej? Skutki upadłości konsumenckiej
Zgodnie z art. 77 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe, czynności prawne upadłego dotyczące mienia wchodzącego w skład masy upadłości są nieważne. W obowiązującym stanie prawnym upadłość konsumencka może przybrać zarówno model likwidacyjny, co wiąże się z ustaleniem planu spłaty, jak i model układowy (restrukturyzacyjny – art. art. 49122– 49123 ustawy Prawo upadłościowe).
Spieniężenie majątku może wiązać się ze sprzedażą domu lub mieszkania dłużnika, co często wówczas jest największą bolączką upadłego. W skład masy wchodzi również część wynagrodzenia za pracę w kwocie podlegającej zajęciu. Podczas postępowania upadłościowego cały wspólny majątek małżonków wchodzi w skład masy upadłości i nie może zostać w żaden sposób podzielony (art. 124 ust. 1 zd. 2 ustawy Prawo upadłościowe). Małżonek upadłego może dochodzić swoich należności z tytułu np. udziału w prawie własności nieruchomości, na ogólnych zasadach w trakcie postępowania upadłościowego, czyli musi zgłosić swoją wierzytelność sędziemu komisarzowi.
Warto podkreślić, że do masy upadłości nie wchodzą przedmioty służące wyłącznie małżonkowi upadłego do prowadzenia działalności gospodarczej lub zawodowej, choćby były objęte majątkową wspólnością małżeńską, z wyjątkiem przedmiotów majątkowych nabytych do majątku wspólnego w ciągu 2 lat przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości (art. 124 ust. 5 ustawy Prawo upadłościowe). Inną konsekwencją upadłości konsumenckiej jest konieczność realizowania ustalonego następnie planu spłaty. Dopiero po zakończeniu realizacji planu spłaty pozostałe zobowiązania mogą zostać umorzone. Warunkiem jest jednak dobrowolne, rzetelne i zgodne z harmonogramem regulowanie należności. Dłużnik jest zobowiązany do przedstawiania sprawozdań z realizacji planu spłat, każdego roku w określonym czasie. Co ważne, raport ten powinien zawierać informacje o dochodach upadłego, spłaconych kwotach, nabytych składnikach majątku. Do sprawozdania upadły dołącza kopię złożonego rocznego zeznania podatkowego.
Pozytywne skutki upadłości konsumenckiej
Mimo trudności, na które narażony jest dłużnik, upadłość konsumencka niesie ze sobą wiele pozytywnych konsekwencji. Jedną z nich jest zawieszenie, a następnie umorzenie postępowań egzekucyjnych, co następuje z mocy prawa. Oznacza to, że upadły nie musi składać żadnych wniosków do komornika, żeby zaistniał dla niego opisany wyżej skutek. Wraz z ogłoszeniem upadłości prowadzone postępowanie egzekucyjne zostaje zawieszone, a gdy postanowienie o ogłoszeniu upadłości staje się prawomocne, następuje umorzenie postępowania egzekucyjnego. Co więcej, przez cały czas trwania postępowania upadłościowego, a także po jego zakończeniu nie mogą zostać wszczęte nowe postępowania egzekucyjne dotyczące wierzytelności powstałych przed dniem ustalenia planu spłaty.
Dodatkowo wraz z ogłoszeniem upadłości przestają być naliczane odsetki od długów, co oznacza, że zadłużenie upadłego nie będzie się już od tej pory zwiększać. Po likwidacji majątku następuje spłata wierzycieli, a dłużnik może zawnioskować o przydzielenie mu kwoty na cele mieszkaniowe. Sąd ma możliwość udzielić upadłemu wsparciu w sytuacji, gdy mieszkanie upadłego zostało w toku postępowania wystawione na sprzedaż.
Najważniejszym skutkiem upadłości konsumenckiej jest jednak możliwość spłaty choć części długów oraz umorzenie niektórych zobowiązań. Oznacza to, że dłużnik dostaje szansę na rozpoczęcie życia bez długów, obecności komornika i egzekucji. Często upadłość prowadzi do całkowitego przewartościowania dotychczasowego życia, ustalenia nowych reguł i sposobów gospodarowania pieniędzmi. Skutkiem upadłości jest też przede wszystkim odzyskanie spokoju i równowagi psychicznej dłużników, którzy dzięki prowadzonemu postępowaniu mogą z nadzieją spojrzeć w przyszłość.
